" آیا محیط مدرسه محیطی دلپذیر، شاد و پرنشاط است؟ برای ما بنویسید که محیط پرنشاط در مدرسه چگونه است و چه اقداماتی میتوان انجام داد تا این محیط شادابتر، دلپذیرتر و امنتر باشد و آن را بیشتر دوست داشته باشید. "
چشم آقای رئیس جمهور ، برای پاسخ به پرسش شما ، دست به قلم می شوم .
خب ، پس از طی همه ی این مراحل ، هنوز یک مرحله برای رسیدن به هدف -یعنی نشاط و شادابی در مدارس- باقیست ؛ گفتیم برای رسیدن به هدف باید همه ی عوامل دست به دست هم دهند و متحد شوند تا به نتیجه ی مطلوبی برسند . حال نوبت به دانش آموزان رسید تا وظایف آنها نیز در تبدیل کردن مدرسه ی خود به یک مدرسه ی با نشاط تعیین شود.
یکی از عواملی که باعث ایجاد محیط شاد در مدرسه می شود ، رقابت سالم بین دانش آموزان در موضوعات محتلف مانند درس ، مسابقات و. است ، اصلا یکی از انگیزه های من برای شرکت در پرسش مهر ، همین مسئله ی رقابت است ، چون میخواهم که با دانش آموزان سراسر کشور در وبلاگ نویسی رقابت کنم .
یکی دیگر از عوامل موثر در داشتن محیط شاد در مدرسه ، ورزش است. ورزش دارای لذت خاصی بین دانش آموزان است که اگر دقت کرده باشید ، دانش آموزان به زنگ های ورزش ، بیشتر از سایر زنگ ها علاقه دارند ؛ واضح است که دلیل این علاقه ، همان لذت و نشاطی است که دانش آموزان از ورزش کردن کسب می کنند . پس همانطور که به درس باید اهمیت زیادی داده شود ، ورزش نیز باید جایگاه خاص خود را داشته باشد.
اصلا اگر بخواهیم وظایف دانش آموزان را به طور خلاصه و در چند کلمه توضیح دهیم ، سخن آیت الله ای بهترین توضیح برای آن خواهد بود که می فرماید : " من به جوان ها می گویم : تحصیل ، تهذیب ، ورزش. "
علاوه بر معلمان و مدیران ، دولت نیز در شاد کردن مدارس ، نقش به سزایی دارد. مسئولیت هایی که در پست قبلی بر عهده ی مدیران گذاشته شد ، قطعا نیازمند کمک های مالی و سرمایه گذاری دولت برای اجرایی هر چه بهتر و درست اموری که باعث نشاط و شادابی در مدرسه خواهند شد هستند ؛ به همین منظور دولت باید مقداری بودجه برای این امر کنار بگذارد.
البته شاید راه دیگری نیز وجود داشته باشد که به عقیده ی من راه کار خوبی ست ؛ این راه کار ، سرمایه گذاری در دانشگاه هایی است که معلمان از آنها دانش آموخته می شوند ؛ به این جهت که راه کار های علمی مدیریت کلاس و روش تدریس در آمیخته با نشاط و شادابی به معلمان آموزش داده شود تا بدین ترتیب انرژی و سرمایه مورد نیاز برای برقراری شادی در مدارس به طرز چشم گیری کاهش یابد.
قطعا برای اینکه مدرسه به محیطی شاد تر تبدیل شود ، باید عوامل مختلفی دست در دست هم دهند ؛ یکی از این عوامل ، معلمان و مدیران هستند.
معلمان برای اینکه در کلاس ، جو سرد و بی روح را بشکنند ، باید از خود شروع کنند ؛ معلمان جدی و سرد نمی توانند دانش آموزانی شاداب تربیت کنند ، به همین منظور باید معلمان اصلاحاتی در خود انجام بدهند، برای مثال کمی جدیّت را کنار گذاشته و شوخ تبعی را گاه در بین تدریس خود اسفاده کرده تا جوّی متعادل به دست آید ، به همین سادگی !
حال سراغ مدیران می رویم که توقعمان از آنها بیشتر است ! محیط مدرسه نقش اساسی در روحیات دانش آموزان دارد ، به همین سبب انتظار می رود که مدیران ، تدابیر لازم را در زمینه زیباسازی محیط ظاهری مدرسه انجام دهند ؛ برای مثال اقداماتی چون نقاشی دیوار ها ، پرورش فضای سبز ، کاشی کاری و. . علاوه بر این ، باید توجه داشت که برطرف کردن نیاز های دانش آموزان در مدرسه نیز دارای اهمیت ویژه ای است ؛ نیاز هایی مانند امکانات مناسب ورزشی و تفریحی چون زمین فوتبال ، میدان والیبال ، بوفه ی مدرسه و. که میتوانند خنده بر لب های دانش آموزان بیاورند.
خب بیش از این باری بر دوش مدیران نمی گذارم ، هرچند که کم وظایفی بر دوششان نگذاشتم .
شادی، از مهم ترین احساسات و نیازهای بشر به شمار می رود. هر ملتی با توجه به باورهایش به گونه ای ابراز غم و شادی می کند. اسلام نه تنها این احساسات را سرکوب نمی کند، بلکه بر اساس برخی آیه ها و روایت ها آن را امری ضروری می داند و البته برای آنها حد و مرزی قایل شده است تا بدین طریق، کنترل مثبتی شوند.
سرور و شادی، همانند دیگر حالت های روحی نیاز به کنترل دارد و اگر مهار نشود، به طور حتم زیان هایی را به دنبال خواهد داشت. چه بسیار جوانانی که برای ی چنین نیازی خود را به مرداب شهوت رانی و دام اعتیاد می اندازند که اگر این افراد از ابتدا برای شادی و نشاط خود قانون و ضابطه ای تعیین کنند و به حد اعتدال آن قانع شوند، هرگز به چنین انحرافاتی کشیده نمی شوند. اگر اسلام شادی را ضروری می داند، در جای دیگر به مراقبت نفس و محاسبه اعمال دستور می دهد تا هر میلی در جهت مثبت و هدف مند خود به حرکت درآید و بیراهه نرود. نچه اسلام آن را شادی می نامد و ضروری می داند، نشاط و شادمانی ای است که با رعایت آداب و موازین اسلامی و شرعی آن به دست آمده باشد و از آن جمله به موارد زیل می توان اشاره کرد :
پس با توجه به این مطالب ، شادی و نشاط در مدرسه باید حد و حدودی داشته باشد.
از نظر لغوی شادی یعنی "نشاط" ، "شادمانی" ، "زندگانی" ، "خوشحالی" ، "بی غمی" و. ، ولی به طور کلی ، شادی یعنی تمام انرژی های مثبت منهای تمام انرژی های منفی .
روان شناسان شادی را اینطور تعریف می کنند : شادی ، یکی از شاخه های هیجان است که اگر بخواهیم آن را با کلمات توصیف کنیم ، از واژه هایی چون "خوشحالی" و "نشاط" می توانیم بهره ببریم.
حال بیایید کمی عمیق تر به موضوع نگاه کنیم ؛ هنگام شادی ، چه اتفاقی درون مغز ما رخ می دهد ؟
تصویری که شما میبینید ، مولکولهای میوزین پروتئینی را نشان میدهد که یک توپ از اندورفین را در طول یک رشته فعال به سمت قشر جداری داخلی مغز میکشاند. این تصویر شادی است. شما دارید به شادی نگاه میکنید. پروتئین هایی که مثل یک موتور مواد داخل سلولی را در طول یک میکروتوبول حمل میکنند. لبخند روی لب شما در همین لحظه به خاطر این قدم زدن بامزه ایست که دارد در ذهنتان اتفاق میافتد.
مدرسه پس از گهواره مادر ، دومین خاستگاه پرورش ، تعلیم و تربیت فرزندان هر کشوریست که اگر بیشتر از مادر ، مهر و خیرخواهی نسبت به اطفال خویش نداشته باشد ، کمتر از وی نیز این احساس را ندارد. دوران مدرسه ، دوران دوستی بین دوستان ، تعلیم و تدریس معلمان ، ادب آموزی دانش آموزان و فرهیختگی پاره ی تنان کشورند.
مدرسه ، هرروز چشم خویش را به راه ها دوخته و منتظر رسیدن فرزندانش می شود تا آنها را با دستان پر مهر خویش نوازش کند و راه زندگانی را به آنان بیاموزد. حال این حس مدرسه نسبت به دانش آموزانش است ، آیا دانش آموزان نیز چنین حس محبت آمیزی نسبت به خانه ی دومشان دارند ؟ .
مدرسه ها دارای محیط های متفاوتی نسبت به هم هستند ؛ بعضی از آنها محیطی گرم و شاداب ، بعضی محیطی ولرم و متعادل و بعضی نیز محیطی سرد و بی روح دارند . البته منظورم از سرد و گرم و ولرم ، دمای کلاس ها نیست ، بلکه شادابی و صمیمیت دانش آموزان در محیط مدرسه است ؛ یعنی هر قدر دانش آموزان در مدرسه احساس شادابی ، نشاط و راحتی داشته باشند ، همان قدر آن مدرسه محیطی دلپذیر برای دانش آموزان دارد و این فضای گرم و صمیمی ، باعث علاقه مندی دانش آموزان به حضور در مدرسه می شود.
حال چه کنیم که نه فقط بعضی مدارس ، بلکه همه ی آنها به محیطی دلپذیر ، شاد و پرنشاط تبدیل شوند ؟ ، برای پاسخ به این سوال ، به شرح مطالب زیر خواهم پرداخت :
درباره این سایت